Küresel diyabet salgını: Son 30 yılda vakalar ikiye katlandı, 800 milyon kişi etkilendi…

1990 yılında dünya çapında diyabet oranı %7 iken, 2022’de bu oran %14’e yükseldi. Lancet dergisinde yayımlanan kapsamlı bir araştırma, küresel diyabet vakalarının 800 milyon kişiye ulaştığını ve özellikle düşük ile orta gelirli ülkelerde bu hastalığın hızla yayıldığını ortaya koyuyor.

Tip 2 diyabet salgını: obezite, artan yaşlı nüfus ve sağlıksız yaşam tarzları

Araştırmaya göre, dünyadaki diyabet vakalarının %95’ini Tip 2 diyabet oluşturuyor. Bu tip, genellikle metabolik bozukluklar, fiziksel hareketsizlik, sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve genetik faktörler ile bağlantılıdır. Ayrıca, obezite oranlarındaki artış ve dünya nüfusunun yaşlanması, Tip 2 diyabetin yayılmasındaki başlıca faktörler arasında yer alıyor. Özellikle gelişen ülkelerde diyabetin sıklığı hızla arttı.

Hindistan ve çin önde: diyabetin en yüksek oranda görüldüğü ülkeler

Dünyadaki diyabet vakalarının yaklaşık dörtte biri Hindistan ve Çin’de yoğunlaşıyor. Hindistan'da 212 milyon, Çin'de ise 148 milyon kişi diyabet hastalığıyla mücadele ediyor. Amerika Birleşik Devletleri'nde ise 42 milyon, Pakistan'da 36 milyon kişi diyabet hastası. Diğer dikkat çeken ülkeler arasında Endonezya ve Brezilya da yer alıyor.

Sağlık hizmetlerine erişimde eşitsizlik: düşük gelirli ülkelerde durum kritik

Araştırma, sağlık hizmetlerine erişimdeki eşitsizlikleri de gözler önüne seriyor. 2022 yılında diyabet hastalarının %55’inden fazlası tedaviye erişim sağladı, ancak düşük gelirli ülkelerde bu oran çok düşük kaldı. 30 yaş üstü 445 milyon yetişkin, gerekli diyabet tedavisini alamıyor. Tedavi edilmeyen diyabet, kalp hastalıkları, böbrek hasarı, görme kaybı ve uzuv kaybı gibi ciddi sağlık problemlerine yol açabiliyor.

"Acil önlemler alınmalı" uyarısı

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Prof. Majid Ezzati, diyabet oranlarındaki bu büyük artışa dikkat çekiyor. Ezzati, düşük gelirli ülkelerdeki genç diyabet hastalarının, tedaviye erişim eksikliği nedeniyle büyük sağlık riskleriyle karşı karşıya olduğunu belirtti. WHO Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, diyabet salgınının önüne geçebilmek için erken teşhis ve tedaviye yönelik sağlık politikalarının güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı.

Dünya çapında diyabeti önlemek için sağlık politikalarının iyileştirilmesi gerekmektedir. Uzmanlar, sağlıklı gıda tüketimini teşvik eden, egzersiz imkanlarını artıran ve sağlıklı yaşam tarzını destekleyen politikaların uygulanmasını öneriyor. Chantal Mathieu, diyabetin önlenmesi için ülkelerin daha fazla yatırım yapması gerektiğini belirtiyor. Ayrıca, Dr. Ranjit Mohan Anjana, sağlıksız gıda tüketiminin sınırlanması ve uygun fiyatlı sağlıklı gıdaların temin edilmesi gerektiğini söylüyor.