Küresel diyabet salgını: 800 milyon kişi tehdit altında

Dünyada diyabet hastalarının sayısı alarm verici hızla artıyor. 1990'dan 2022'ye kadar yapılan küresel araştırmalara göre, diyabet vakaları iki katına çıkarak 800 milyonu geçti.

Bu korkutucu artış, dünya çapında ciddi sağlık tehditleri oluşturuyor. Dünya Sağlık Örgütü'nün ve NCD-RisC araştırmacılarının işbirliğiyle gerçekleştirilen bu çalışma, diyabetin salgın boyutlarına ulaştığını ortaya koydu.

Son 30 yıl içinde diyabet, küresel sağlık gündeminin en önemli sorunlarından biri haline geldi. Lancet'te yayımlanan küresel analiz, yetişkin diyabet oranlarının 1990 ile 2022 arasında %7'den %14'e yükseldiğini gösterdi. Bu oran, özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerde hızla arttı. Avrupa Diyabet Çalışmaları Derneği Başkanı Chantal Mathieu, diyabetin artık yalnızca bir hastalık olmanın ötesine geçtiğini ve tüm dünyada ciddi bir halk sağlığı sorunu oluşturduğunu vurguladı.

Diyabetin yükselmesinin temel nedenleri

Diyabet, genellikle pankreasın yeterli insülin üretememesi veya vücudun ürettiği insülini etkili bir şekilde kullanamaması nedeniyle gelişen kronik bir hastalıktır. Çoğu vakada, özellikle Tip 2 diyabetin önlenebilir olduğu biliniyor. Obezite, düzensiz beslenme ve hareketsiz yaşam tarzı, bu hastalığın başlıca tetikleyicileridir. Ayrıca, genetik faktörler de diyabet gelişimi açısından büyük rol oynamaktadır.

Dünya çapında diyabetin yoğun olduğu ülkeler

Çalışmanın en çarpıcı bulgularından biri, küresel diyabet vakalarının büyük bir kısmının yalnızca birkaç ülkede yoğunlaşmış olması. Hindistan, Çin, ABD ve Pakistan gibi ülkelerde diyabetli birey sayısı hızla artıyor. Hindistan, 212 milyon diyabetli ile en fazla vakaya sahip ülke olarak öne çıkıyor.

Sağlık eşitsizlikleri ve tedavi sorunları

Çalışma, tedaviye erişim konusunda ciddi eşitsizliklerin olduğunu da ortaya koyuyor. Küresel olarak, diyabetli kişilerin yalnızca yarısı tedavi görüyor. Düşük ve orta gelirli ülkelerde tedavi oranlarının hala çok düşük olması, diyabetin neden olduğu sağlık eşitsizliklerini daha da derinleştiriyor.

Diyabetle mücadele etmek için daha fazla küresel önlem alınması gerektiği belirtiliyor. Sağlıklı beslenme ve egzersiz imkanlarının yaygınlaştırılması, diyabetin önlenmesinde kritik öneme sahip. Uzmanlar, özellikle düşük gelirli ülkelerde sağlık hizmetlerine erişimin artırılması gerektiğini vurguluyor.

Bu küresel salgının önüne geçmek, ancak toplumların birlikte hareket etmesiyle mümkün olacak.