Politika faizi ve mevduat faizleri: Uzmanlardan kritik açıklamalar…

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından belirlenen politika faiz oranları, sadece piyasa dengelerini değil, bireysel yatırımcıların ve tasarruf sahiplerinin alacağı faiz oranlarını da doğrudan etkiliyor.

Prof. Dr. Ersan Öz, politika faizinin, bankaların mevduat faizlerini nasıl şekillendirdiğini ve bunun ekonomi üzerindeki uzun vadeli etkilerini Ensonhaber'e açıkladı. Öz, faiz kararlarının ekonomi üzerindeki kritik etkilerine dikkat çekerek, bu ilişkiyi derinlemesine ele aldı.

Politika faizi nedir ve ne işe yarar?

Politika faizi, Merkez Bankası’nın para politikası aracı olarak kullandığı temel faiz oranıdır. Bu oran, ekonomiyi şekillendirmek, enflasyonu kontrol altında tutmak ve para arzını düzenlemek amacıyla belirlenir. Merkez Bankası, bankalara uyguladığı repo faiz oranı aracılığıyla para piyasasında likiditeyi denetler. Politikadaki değişiklikler, doğrudan kredi faizlerini, mevduat faizlerini ve genel ekonomik hareketliliği etkiler.

Öz, politika faizinin yüksek tutulmasının, piyasada daraltıcı bir etki yaratarak mevduat faizlerinin yükselmesine yol açtığını belirtiyor. Bankaların Merkez Bankası'ndan daha yüksek faizle borçlanması, bankaların mevduat faizlerini artırmalarını gerektiriyor. Bu durum ise tasarrufların artmasına, ancak tüketimin azalmasına neden oluyor.

Politika faizi ve mevduat faizi ilişkisi

Politika faizi ile mevduat faizi arasındaki fark, genellikle karıştırılmaktadır. Prof. Dr. Ersan Öz, bu iki faiz oranının farklı mekanizmalarla belirlendiğini vurguluyor. Politika faizini Merkez Bankası belirlerken, mevduat faizi, bankalar arasında rekabete göre şekillenir. Bu sebeple, her banka, mevduat toplamak için farklı faiz oranları uygulayabilir. Politika faizinin yükselmesi, bankaların daha yüksek faiz oranlarıyla borçlanmasına yol açarken, düşük faiz ortamı ise kredi piyasasının genişlemesine ve ekonominin canlanmasına neden oluyor.

2025'te faiz indirimi beklentisi

Öz, TCMB’nin 2024 yılı sonlarına kadar faiz indirimi yapmayacağını, ancak 2025 Ocak itibariyle politikada değişiklik beklediğini belirtiyor. Faiz indirimi, ekonomide genişlemeyi hızlandırabilir, ancak bu adımın aceleye getirilmemesi gerektiği vurgulanıyor. Uzmanlar, politika faizinin doğru seviyede tutulmasıyla enflasyonun kalıcı olarak düşürülebileceğini ifade ediyor.

Sonuç olarak, politika faizinin değişmesi, bankaların mevduat faiz oranlarını doğrudan etkiliyor. Bu da tasarruf sahipleri için yatırım kararlarını şekillendiren önemli bir faktör haline geliyor. Faiz oranlarının yönetilmesi, sadece bireysel finansal kararları değil, genel ekonomik istikrarı da büyük ölçüde etkiliyor.