Afrika’dan gelen toz bulutu faydalı olabilir mi?

Türkiye'nin birçok şehrinde toz taşınımı nedeniyle görüş mesafesi ve hava kalitesi azaldı . Ancak Çukurova Üniversitesi Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Ortaş , çöl tozunun dezavantajlarının yanı sıra bazı avantajlarının da bulunduğunu belirtti.

Neredeyse her yıl ilkbaharda ve sonbaharda tonlarca toz taşınır ve bu toz kaynaklarından ayrılarak kuzey yarımküreye doğru hareket eder. Dünyanın en büyük çölü olan Kuzey Afrika'daki Sahra rüzgarları veya Arap Yarımadası'ndaki Sahra rüzgarları tarafından taşınan silt, kil, organik veya diğer farklı malzemelerden oluşan mikronize tozun varlığı mevsimlik işçilerin etkisi altında olduğu meteoroloji tarafından dikkatimize sunuluyor.

Zaman zaman özellikle Akdeniz'in kıyı kentlerinde araçlar, pencereler ve evlerin içleri kiremit rengine döner bu tozun etkisi atmosferi kaplar, görüş mesafesini kapatır ve gözün görmesini engeller. Çevre ve hava kalitesi için zararlı oldukları söylenebilir. Tuğla kırmızısı renginin kaynağı, toprağın içerdiği demirdir.

Tozlar ekolojik bakımdan önemli olabilir

Kırmızı renk, atmosferdeki bazı uzun dalga boylu kızılötesi güneş ışınlarının, çarpan çöl tozunun ve atmosferdeki 10 mikrondan küçük diğer mineral içeren parçacıkların bir kısmının absorbe edilmesi ve bunların bir kısmının yansıtılmasıyla oluşur.

Genel olarak atmosferde zaman zaman farklı renklerin ortaya çıkmasının nedeni , atmosferdeki asılı maddeden gelen gazların, kimyasal içeriklerine göre değişen yansımasıdır. Ayrıca kil minerallerinin genellikle 2 mikrondan küçük parçacıklar halinde olması, demirden yansıyan ışınların ve içeriklerinde bulunan elementlerin farklı renkler alması da önemlidir.

Tozlar bitkiler açısından önemlidir

Asıl sorun toprağın rengi değil, gelen tozun toprak, bitki ve diğer canlıların yaşamı açısından önemidir ve biz toprak bilimciler olarak bunun farkındayız.

Doğanın kötü yönetimi nedeniyle rüzgarla toprağın çıplak yüzeyinden kopan toprağın taneleri ve tozu havaya uçuyor. Dünyanın yüzeyinde nerede olurlarsa olsunlar, her ne kadar çevrenin kirlenmesine neden olsalar da, çöl tozlarının aslında etkisi vardır. Toprak verimliliği, bitki beslenmesi ve deniz ürünleri üzerinde faydalı ve oldukça etkilidir. Tozun yoğunluğuna ve atmosferde bulunan parçacıkların boyutuna bağlı olarak nem veya yağmur halinde çamur halinde yerin yüzeyine düşer.