Emekli Maaşı Sistemi Yeniden Şekilleniyor: İşte Yeni Hesaplama Yöntemi

Türkiye’de emekli maaş sisteminde köklü değişiklikler yapılmaya hazırlanılıyor. Orta Vadeli Program (OVP) kapsamında ele alınan yeni düzenlemelerle, emeklilik sisteminin daha adil ve sürdürülebilir hale getirilmesi hedefleniyor.

AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, bu kapsamda emeklilikte öne çıkan üç ana başlığı vurguladı. Yeni sistem, çalışanların daha uzun süre sistemde kalmasını teşvik ederken, prim gün sayısı yüksek olanların daha yüksek emekli maaşı almasını sağlayacak.

Karma Yapının Sadeleştirilmesi

Mevcut emekli maaşı sistemi, karmaşık yapısıyla eleştirilere konu oluyordu. 1999 öncesi, 1999-2008 arası ve 2008 sonrası olmak üzere üç farklı döneme göre hesaplanan emekli maaşı, üç ayrı kanuna dayanıyor ve bu da sistemi oldukça karmaşık hale getiriyor. Yeni düzenleme ile aylık bağlama oranları ve güncelleme katsayılarının sadeleştirilmesi hedefleniyor. Bu sayede, daha fazla prim ödeyen ve uzun süre çalışanların, daha yüksek maaş alacağı bir sistemin oluşturulması planlanıyor.

Son yıllarda emekli maaşlarında kafa karışıklığı yaratan bir diğer konu ise 'taban maaş' uygulaması. Özellikle çalışma hayatı kısa sürmüş veya düşük prim ödemiş emekliler, taban maaş uygulamasıyla daha yüksek aylıklar alırken, bu durum bazı sorunları da beraberinde getirdi. Enflasyon artışlarının gerçek maaşlara yapılması, taban maaşın üzerinde maaş alanlar için sıfır zam anlamına geliyor. Bu durum, emekliler arasında adaletsizlik hissi yaratıyor ve sistemin sürdürülebilirliğini zorluyor.

Uzun Vadeli Çalışmalar ve Yeni Düzenlemeler

AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, emeklilik sisteminin güncellenmesi gerektiğini vurgulayarak, dünyadaki örneklerin incelendiğini belirtti. Avrupa ülkelerinde emeklilik yaşının 65-67 hatta bazı yerlerde 70 olduğunu hatırlatan Güler, Türkiye’de de daha adil ve sürdürülebilir bir emeklilik sistemi inşa edilmesi gerektiğini ifade etti. 2024 yılı üçüncü çeyreğinde yapılacak teknik çalışmalar sonucunda, taslakların ortaya çıkması ve yeni yasama döneminde düzenlemelerin gündeme gelmesi bekleniyor.

Kayıt Dışılık ve Gizli Kayıt Dışılık Sorunu

Mevcut sistemin bir diğer önemli sorunu da kayıt dışılık. Yüksek prim ödemenin karşılığının olmaması algısı, hem kayıt dışılığı hem de gizli kayıt dışılığı teşvik ediyor. Özellikle 'nasıl olsa taban maaş alırım' düşüncesi, çalışanların gerçek maaşlarını düşük göstermesine yol açıyor. Bu durum, hem devletin vergi ve prim gelirlerini olumsuz etkiliyor hem de çalışanların gelecekte alacakları emekli maaşını riske atıyor.