Süt sarmalı: Üretici ve tüketici arasındaki fiyat kısır döngüsü…

Son dönemde süt fiyatları, hem üreticileri hem de tüketicileri zor durumda bırakıyor.

Üretim maliyetlerinin arttığı bir ortamda, çiğ süt fiyatlarının artmaması üreticilerin kârını eritirken, perakende fiyatları ise 40 TL’yi geçerek tüketiciler için erişilemez hale geliyor. Bu karmaşık durumda Ulusal Süt Konseyi'nin (USK) tavsiye fiyatları ve sanayicilerin Avrupa ile karşılaştırmalı maliyet analizleri tartışma konusu oldu.

Üreticilerin kârı düşüyor, tüketicinin maliyeti artıyor

Üretici, litre başına 17.5 TL maliyetle süt üretirken, USK'nın belirlediği 14.65 TL’lik satış fiyatı, üreticilerin zarar etmesine neden oluyor. TÜSEDAD Başkanı Sencer Solakoğlu, maliyetlerin Avrupa’ya göre yüksek olduğunu belirtiyor ve üretim girdilerindeki yüksek maliyetlerin etkisine dikkat çekiyor. Öte yandan, Avrupa’daki çiğ süt fiyatlarının 50 cent civarında olması, Türkiye’nin yüksek maliyetli üretim yapmasını daha da belirginleştiriyor.

Sanayiciler ihracatta pazar kaybı yaşıyor

Sanayiciler, yurt içindeki yüksek çiğ süt maliyetlerinin, uluslararası pazarda rekabeti zorlaştırdığını ifade ediyor. TEKSÜT Yönetim Kurulu Başkanı Cevdet Arınık, Türkiye'nin çiğ süt fiyatlarının yüksekliği nedeniyle Çin gibi büyük pazarlarda rekabet avantajını kaybettiğini belirtiyor. Bu durum, ihracatçıların pazar kaybına yol açıyor ve sütün dünya pazarında daha pahalı hale gelmesine neden oluyor.

Uzmanlar, sütün maliyetini düşürmek için geniş kapsamlı bir devlet politikası ve üretim sürecinde eğitim gerekliliğine vurgu yapıyor. TÜSEDAD Başkanı Solakoğlu, çiftçilere yönelik eğitim ve bilgi paylaşımının artırılması gerektiğini belirtiyor. Bu eğitimlerin, üreticilerin verimliliğini artırarak maliyetlerin düşmesine ve süt kalitesinin iyileşmesine katkıda bulunacağını vurguluyor.

Son aylarda süt talebindeki azalma, marketlerde stokların artmasına yol açtı. TEKSÜT’ten alınan bilgiye göre, stokların eritilmesi amacıyla fiyatlarda yapılan indirimler, tüketicilerin bu ürüne olan talebini artırmayı hedefliyor. Ancak, talep düşüşünün nedenleri arasında alım gücünün azalması ve turizm bölgelerindeki hareketliliğin düşmesi de yer alıyor.

Süt sektöründe yaşanan bu kısır döngü, üretici ve tüketici arasındaki fiyat dengesizliğini sürdürürken, çözüm arayışlarının daha kapsamlı ve stratejik bir yaklaşım gerektirdiğini gösteriyor.