Hava yoluyla bulaşan bu virüs, enfekte bir kişinin öksürmesi, hapşırması veya konuşması sırasında havaya yayılan damlacıklarla hızla yayılabilir. Ayrıca, doğrudan temas yoluyla da kişiden kişiye geçebilir. Kızamık virüsü, havada uzun süre asılı kalarak sağlıklı kişilere bulaşabilir.
Bulaşma Yolları:
- Hava yoluyla bulaşma: Virüs, enfekte kişilerin öksürük ve hapşırıklarından yayılır.
- Direkt temas: Virüs, enfekte kişinin tükürüğü veya burun akıntısıyla temas edilen yüzeylere dokunarak da bulaşabilir.
Kızamığın belirtileri: ilk işaretler
Kızamığın belirtileri genellikle 10-14 gün süren bir kuluçka dönemi sonrası ortaya çıkar. İlk başta soğuk algınlığına benzer semptomlar görülür. Bunlar arasında yüksek ateş, öksürük, burun tıkanıklığı, sulanan gözler ve vücut ağrıları yer alır. Birkaç gün sonra, Koplik lekeleri adı verilen beyaz noktalar ağız içinde belirebilir. En belirgin semptom ise kızarıklık ve kaşıntılı döküntülerdir, bu döküntüler genellikle önce yüzde, ardından vücutta yayılmaya başlar.
Kızamıkla mücadelede aşılamanın önemi
Kızamıktan korunmanın en etkili yolu aşılamadır. Dünya çapında aşılama oranları ne yazık ki yeterli düzeyde değil. 2023'te dünya genelinde 22 milyon çocuk ilk doz aşıyı kaçırırken, yalnızca %74’ü ikinci doz aşıyı aldı. DSÖ, kızamık aşısının küresel olarak %95 oranında uygulanması gerektiğini belirtiyor. Aksi takdirde, bu hastalık hızla yayılarak daha fazla insanı tehdit altına alabilir.
Aşılanmanın Faydaları:
- Kızamık aşısı, hastalığa karşı güçlü bir bağışıklık sağlar.
- Aşılı bireylerin kızamığa yakalanma riski çok daha düşüktür.
Kızamık geçirenler için uygulama adımları
Eğer kızamık belirtileri gösteriyorsanız, hemen tıbbi yardım almanız gerekmektedir. Bununla birlikte, hastalık başkalarına bulaşmaması için karantinada kalınmalı, bol su içilmeli ve dinlenmeye özen gösterilmelidir. Kızamık geçiren kişilerin halsizlik, yorgunluk ve düşük enerji gibi semptomlarla karşılaşabileceği unutulmamalıdır.
Kızamık salgını 2023’te 57 ülkede büyük boyutlara ulaştı. Salgınlar, genellikle aşılama eksikliklerinden kaynaklanıyor. Bu nedenle, tüm ülkelerde çocuklara iki doz kızamık aşısı yapılması, salgınların önüne geçmek için kritik öneme sahiptir. Kızamık, en bulaşıcı virüslerden biri olduğundan, toplumsal bağışıklığın sağlanması büyük önem taşır.
Kızamıktan korunmanın en güvenilir yolu aşılanmak ve hijyen kurallarına dikkat etmektir. Bu salgını durdurmak için küresel çapta daha fazla farkındalık ve aşılama gerekmektedir.