Bu dengesizlik, emekli maaşlarının düşüklüğü ve sosyal güvenlik sistemindeki sıkıntıları beraberinde getiriyor.
2008 yılında gerçekleştirilen reform ile SGK çatısı altında birleştirilen emeklilik kurumları, hâlâ farklı maaş bağlama ve artış oranlarıyla işlemekte. Bu durum, emekliler arasında adaletsizlik yaratırken, yanlış bilgilere de kapı açıyor.
Yeni bir maaş modeli şart
Mevcut emekli maaş bağlama sistemi, güncel ekonomik koşullara uyum sağlayamıyor. Orta Vadeli Program (OVP) çerçevesinde, emeklilik sisteminin sadeleştirilmesi gerektiği vurgulandı. Ayrıca, taban maaş uygulaması, zam dönemlerinde "sıfır zam" sorununu da beraberinde getiriyor.
Beş temel sorun ve çözüm önerileri
1. Karmaşık Maaş Hesaplama: Üç ayrı döneme dayanan maaş hesaplama sisteminin sadeleştirilmesi gerekiyor. Tek bir oranla güncelleme yapılmalı.
2. Haksız Prim Uygulamaları: Yüksek prim ödeyenler, düşük maaş alma algısıyla kayıt dışılığı artırıyor. Çalışılan günün de maaşları etkileyeceği bir sistem getirilmeli.
3. Enflasyona Dayalı Artışlar: Aylık enflasyona göre yapılan artışlar, emeklinin erimesine yol açıyor. Her ay önceki ayın enflasyonu dikkate alınmalı.
4. Dilekçe Tarihi Sorunları: Dilekçe tarihinin maaşları etkilemesi, emeklilerin mağduriyetine neden oluyor. Güncelleme katsayıları belirlenerek bu sorun aşılmalı.
5. Taban Maaş Sorunu: Taban maaş uygulaması geniş kitlelere destek sağlasa da, "sıfır zam" sorununu beraberinde getiriyor. Kademeli bir seyyanen artış yapılması faydalı olabilir.
Emekli maaşları, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşıyor. Yukarıda belirtilen sorunların çözülmesi, emeklilerin yaşam standartlarını artıracak ve sistemin sağlıklı işlemesini sağlayacaktır. Yeni bir modelin benimsenmesi, hem çalışanları hem de emeklileri rahatlatacaktır.